Obrona skandynawska – otwarcie szachowe charakteryzujące się posunięciami:
1.e4 d5
Jest to debiut półotwarty. W klasyfikacji encyklopedii otwarć szachowych jest oznaczony kodem ECO B01.
Obronę skandynawską zastosowano w najstarszej znanej partii szachów europejskich, rozegranej około 1475 roku w Walencji. W 1497 roku jej opis znalazł się w książce Luisa Luceny. W XIX wieku analizował ją Carl Jänisch. Dużą popularność zyskała na przełomie XIX i XX wieku. Swoją nazwę zawdzięcza pracom szwedzkich szachistów Ludwiga i Gustafa Collijnów. W 1918 roku monografię otwarcia opublikował Jacques Mieses, który często stosował ten debiut w turniejach i znacząco przyczynił się do rozwoju jego teorii.
Landa,Konstantin (2669) - Fenollar Jorda,Manuel (2267) [B01]
ESP-chT CECLUB Sur Div 1 Burguillos (1), 22.08.2007 [Karol Rawicz]
Obrona skandynawska obok obrony Alechina jest kolejnym niecieszącym się popularnością otwarciem szachowym. Czarne w już w 2 posunięciu wprowadzają hetmana do gry narażając go na różnego rodzaju ataki. Jednak ten debiut jest grywany przez niektórych szachistów, jak na przykład Jacka Tomczaka (multi medalistę Mistrzostw Polski). Pozycje w tym otwarciu mają charakter zazwyczaj aktywnej gry figurowej. Jest to dużą zaletą wtedy kiedy czarnymi chcemy zdobyć cały punkt ( biały niekoniecznie zna to otwarcie), gdyż o wyniku na niższym poziomie zazwyczaj decyduje siła gry i znajomość pozycji. Postaram się przedstawić wady tego otwarcia co mam nadzieję że wystarczająco zobrazuję w poniższym przykładzie.
1.e4 d5 2.exd5 Qxd5 3.Nc3 Qa5 4.d4 c6 5.Nf3 Bf5 6.Bc4 e6 7.Bd2 Nf6
8.Nd5 W tej pozycji standardowym zagraniem jest 8.He2 Bb4
Qd8 9.Nxf6+ Qxf6 10.Qe2 Bg4 11.d5 Bxf3 12.gxf3 cxd5
13.Bxd5 Białe zdecydowały się na gorszą strukturę pionową. W zamian jednak mają wprowadzonego hetmana i parę gońców do gry. Ten fakt daje im chwilową przewagę w rozwoju zobaczym jak partia potoczy się dalej.
13...Nd7 Oczywiście piona na b2 nie można było wziąć. Białe na posunięcie 13…Hb2 zagrały by 14.0-0!! Zdwojone piony f oraz nienajlepsza pozycja króla nie ma znaczenia ponieważ to białe teraz atakują. Dalej mogło by nastąpić 14…Sc6 15.Wab1 Hd4 16.Ge4 Gd6 17.Wb7 Wc8 18.Gc6 Wc6 19.Hb5 Hc4 20.Ge3 0-0 21.Wd1 Ge5 22.Wa7 +-
14.0–0–0 0–0–0 15.Be4
Qe5 główne posunięcie w tej pozycji. W partii Gallagher,Joseph G (2519) - Kupper,Patrick (2300) [B01]
SUI-chT Switzerland (2.2), 1999 nastąpiło 15...Be7 Na to posunięcie białe ruszyly z natychmiastowym atakiem 16.Be3 Kb8 17.Qb5 Nb6 18.Kb1 Rxd1+ 19.Rxd1 Rc8 20.Bd4 Qh6 21.Be5+ 1–0
16.f4 Qc7 17.f5 exf5 18.Bxf5 Bd6 19.Bc3 Rhe8
20.Bxd7+ Białe stoją lepiej i w związku z tym przechodzą do nieco skomplikowanego ataku
Qxd7 21.Qc4+ Kb8 22.Bxg7 Qf5 23.Bd4 Bxh2 24.Be3 Bc7 25.Qh4 Rxd1+ 26.Rxd1 h5
27.Qa4 Czarne pomyliły się. 27...Re4 28.Qxa7+ Kc8 29.Qa8+ Bb8 30.Qa3 Re8 31.Rd4 Qb5 32.Qc3+ Bc7 33.Bf4 Re7 34.Rc4 Kb8 35.Bxc7+ Rxc7 36.Qh8+ 1–0